Αγαπημένε μας Κώστα, (Ο επικήδειος στον Κωνσταντίνο Χρ. Ντζούφρα την 28-2-2012, εκφωνήθηκε από τον εξάδελφό του Κωνσταντίνο Πέτρου Ντζούφρα, καθηγητή).

Αγαπημένε  μας Κώστα,

 Αγαπημένε  μας Κώστα,

Σήμερα η καμπάνα του χωριού μας δεν χτύπησε χαρμόσυνα. Δε χτύπησε για γιορτή και πανηγύρι. Δε χτύπησε για να στήσουμε το χορό γύρω από τον πλάτανο της εκκλησιάς όπως κάποτε.

Σήμερα πήρε το μαντάτο του χαμού σου και το έκανε θρήνο και μοιρολόι. Και έγινε πικρός αντίλαλος στα βουνά, στα λαγκάδια, στις βρύσες, παντού. Άκουσαν το μεγάλο κακό τα Καννάβια,  τα Ποτιστικά, η Κερασιά, ο Σταυρός, οι Ρίζες, τα αμπέλια και ράγισαν. Πόνος απλώθηκε πέρα ως πέρα.

Ογδόντα εννιά χρόνια με την παρουσία σου γέμισες το χώρο και το χρόνο. Πάντα πρώτος στις χαρές και πρώτος στις λύπες. Και πάντα γελούσες.

Έζησες  όπως όλοι μας στην πείνα, τη φτώχεια, τη δυστυχία, τις στερήσεις και τα νίκησες όλα. Σε νίκησε όμως η αγάπη σου για το χωριό μας, τους δικούς σου, τους συγγενείς και φίλους σου. Δεν άντεχες για πολύ μακριά από τον τόπο μας. Έφευγες και επέστρεφες πάλι εδώ για να βοηθήσεις όσους και όσο μπορούσες. Ήθελες να φτιάχνεις κάτι και να αφήνει κάτι το πέρασμά σου.

  Και πάντα γελούσες.

Νέος ήσουν ωραίος και γενναίος και πάντα ανήσυχος, δραστήριος και ανυπότακτος. Μικρός ακόμη πήρες τα μάτια σου για να επιβιώσεις και γεύτηκες την αρμύρα της ξενιτειάς. Χωριό – Χωροφυλακή,  Χωροφυλακή – Χωριό, Χωριό – Γερμανία,  Γερμανία – Χωριό, Χωριό – Θέρμο, Θέρμο – Χωριό, Χωριό – Αθήνα, Αθήνα – Χωριό. Διαδρομές μιας  ολόκληρης ζωής εκτελώντας το χρέος σου προς τους γονείς σου, προς τις αδελφές σου, προς τη σύζυγό σου, τα παιδιά σου, τα εγγόνια σου. Διαδρομές μιας ζωής με όλα τα καλά και τα άσχημα που επιφυλάσσει το ριζικό του καθένα. 

  Και πάντα γελούσες.

Ρωτούσες όλους για όλα. Και όσα μάθαινες καλούσες τους παλιούς να θυμηθούν και τους νεότερους να τα μάθουν. Αναφερόσουν κυρίως στους ανθρώπους. Στη φιλία τους, στις συναναστροφές τους, στις χαρές και τις λύπες τους, στον  αγώνα τους για τη ζωή. Χαιρόσουν όταν οι άλλοι γύρω σου πρόκοβαν και λυπόσουν στη δυστυχία τους. Η καλοσύνη σου ήταν απλόχερη προς όλους. Για όλους είχες να πεις ένα καλό λόγο. Και τον έλεγες χωρίς δισταγμό.

Και γελούσες πάντα. Γιατί τη ζωή την έβλεπες και από την κακή, αλλά κυρίως  την έβλεπες από την  καλή της πλευρά, με θάρρος, αισιοδοξία και ελπίδα.     

Σε βασάνιζε ένας καημός και πόθος. Να μάθεις ποιοί ήμασταν. Πόσοι ήμασταν. Πώς βρεθήκαμε  σ΄ αυτό τον τόπο με τις πολλές πέτρες και το λίγο χώμα. Από που ξεκινήσαμε  και που φτάσαμε. Γιατί κανείς δεν ξέρει που να πάει αν δεν ξέρει από πού έρχεται.

Η ψυχή σου, η καρδιά σου και ο νους σου ήταν δεμένα με τον τόπο μας, που πότισες με τον ιδρώτα σου και τον αγάπησες όσο λίγοι. Ήθελες να μας λές τι διατηρήσαμε και τι χάσαμε μέσα στο χρόνο, πώς γλεντούσαμε και πώς θρηνούσαμε και ποιες οι συνήθειές μας στους  γάμους και στις γιορτές μας.

Σε χρόνους δύσκολους,  αγαπημένε μας Κώστα, έδειχνες αξιοπρέπεια και υπερηφάνεια, τότε που δεν είχαμε αλεύρι να ζυμώσουμε, αλλά και όταν ο τόπος γύρω μας άστραφτε και βρόνταγε και έβρεχε και χιόνιζε και πάγωνε, ήσουν όρθιος και παλληκάρι ανίκητο.

Και γελούσες πάντα. Και όταν έβγαζες  σανίδια με το Θεοδόση, και το φθινόπωρο στα ξεφλούδια,  όταν τραγουδούσαμε και χορεύαμε και ξεκαρδιζόμασταν στα γέλια και ξεφαντώναμε.

Μας φεύγεις με τις καλύτερες αναμνήσεις για το μεγάλο ταξίδι χωρίς γυρισμό, σχεδόν πλήρης ημερών, χωρίς αυτό να μετριάζει τη θλίψη μας.

Τούτη την ώρα είμαστε όλοι εδώ να σου ευχηθούμε καλό κατευόδιο. Είναι εδώ η Φωτεινή σου, η Ξανθή σου, Η Νίκη σου, ο Χρήστος σου, οικογένεια προκομμένη και πάνω απ΄ όλα  υπόδειγμα.

Είμαστε όλοι εδώ, όσοι απομείναμε, αλλά είμαστε λιγότεροι και φτωχότεροι. Τώρα που τα γόνατά σου λύγισαν είμαστε εδώ να σου αφήσουμε ένα λουλούδι και ένα δάκρυ.

Στην αβάσταχτη ώρα του χωρισμού μας σε συντροφεύει το βουβό κλάμα μας με την σκέψη: πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα.

Τώρα ανεβαίνεις ψηλά στους ουρανούς σαν αετός για πάντα, όπου δεν υπάρχει πόνος λύπη και στεναγμός. Και ανεβαίνοντας βλέπεις τα υψωμένα μας χέρια που μάταια προσπαθούν να σε κρατήσουν κοντά μας. Όμως η σκέψη μας θα σε συντροφεύει με ένταση και διάρκεια. Το τέλος κάθε ανθρώπου είναι γνωστό και προκαθορισμένο και λέγεται έξοδος, λέγεται θάνατος. Η γενιά των ανθρώπων είναι σαν τη γενιά των φύλλων των δένδρων, που άλλα πέφτουν και άλλα φυτρώνουν.

Η μοίρα του θανάτου είναι ανίκητη.

Καλό σου ταξίδι αγαπημένε μας Κώστα

                                                   Και να γελάς πάντα.

  

      (Ο επικήδειος στον Κωνσταντίνο Χρ. Ντζούφρα την 28-2-2012, εκφωνήθηκε από τον εξάδελφό του Κωνσταντίνο Πέτρου Ντζούφρα,  καθηγητή). 

Περισσότερα στη σελίδα "ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ"